Наша гісторыя багатая культурнымі каштоўнасцямі, у тым ліку і матэрыяльнымі. Без сумневаў, у кожнай невялікай вёсачцы ў старажылаў можна адшукаць унікальны экспанат. Гэта могуць быць прадметы побыту, ўпрыгажэнні і многае іншае. Вось, напрыклад, у Даўгапольскай сельскай бібліятэцы некалі задаліся мэтай – аб’яднаць увесь мясцовы каларыт у адным месцы і стварыць свайго роду музей. Гісторыю стварэння «Беларускай хаткі» нам расказала бібліятэкар Людміла Лабанава.
– Я прыйшла сюды працаваць у 2016, мая папярэдніца Святлана Зязюлька ўжо пачала рэалізоўваць праект нашай «Хаткі». Зірнуўшы на ўсе гэтыя рэчы, я таксама шчыра зацікавілася, – прызнаецца суразмоўца.
А натхніцца, прызнацца, ёсць чым. Сапраўдны дух даўніны адчуваецца ў невялікім, але пісьменна і ўтульна аформленым памяшканні. Тут прадстаўлена некалькі загалоўных зон: печ – сэрцы кожнага дома і так званы кут, у якім пануючае месца займае абраз. Вядома, пуста было б без звонкіх галасоў дзяцей, таму ў асобным кутку – яслі і люлька, а непадалёк сваё месца занялі і «гаспадары дома». Прадстаўлены і экспанаты больш сучасныя – патэфон, радыё, магнітола, прадметы мэблі. Дата іх выпуску вар’іруецца ад 40-х да 60-х. Прычым вялікая частка экспанатаў знаходзіцца ў працоўным стане. Трэба ўтрымліваць такія «ўзроставыя» рэчы ў вартым выглядзе і прыкладаць нямала намаганняў, ім патрэбны асаблівы догляд. Бо нават пацёртасці або расколіны – гэта жывы адбітак гісторыі.
Шляхі папаўнення экспазіцыйных фондаў даволі разнастайныя. Так, напрыклад, хто-небудзь з мясцовых жыхароў па ўласнай ініцыятыве прыносіць рарытэтныя рэчы, каб яны сталі агульным здабыткам. А часам за экспанатамі даводзіцца і «папаляваць». Вось нядаўна ў адзін з пустых дамоў прыязджалі сваякі былога ўладальніка. Людміла іх суправаджала, і ў выніку «Беларуская хатка» папоўнілася гарлачом і самаварам.
Асаблівую каштоўнасць таксама прадстаўляюць старадаўнія фатаграфіі, у кожнай з якіх – свая гісторыя. Захаваныя на іх і мясцовыя жыхары, якія прымалі ўдзел у баях Вялікай Айчыннай вайны і ваявалі за мір. Дарэчы, падрабязней пра мясцовых жыхароў, непасрэдных удзельніках падзей ваеннага ліхалецця, распавядаецца ў рукатворнай кнізе «Памяць». У асобным праекце выкладзена гісторыя стварэння і існавання самой бібліятэкі.
– Калі трохі акунуцца ў гісторыю, то дзівішся, наколькі наша зямля багатая героямі і таленавітымі людзьмі. Хочацца, каб аб кожным з іх памяталі, таму мы стараемся весці імправізаваную летапіс, дзе адлюстроўваем самыя важныя мясцовыя падзеі (ад даўніны і да сучаснасці), – падкрэслівае бібліятэкар.
Адзначым, што сабраныя багацці – гэта не проста маналітная карцінка, бо для дзяцей і дарослых тут перыядычна праводзяць экскурсіі, якія, дарэчы, вельмі нават папулярныя. Практыка паказвае, што госці не здагадваюцца аб прызначэнні некаторых прадстаўленых рэчаў, таму ім цікава пазнаваць нешта новае пра побыт нашых продкаў.
– Гэта неад’емная частка нашай культуры і гісторыі. Нашы дзядулі і бабулі, як правіла, рабілі ўсё сваімі рукамі. Асабліва карысна аб гэтым падрабязней распавесці прадстаўнікам маладога пакалення, якія прывыклі жыць, акружаныя выгодамі сучасных тэхналогій, – тлумачыць жанчына.
Вось так, сёння перад намі – плён сур’ёзнай краязнаўчай працы, а калісьці ўсё пачыналася з простай ініцыятывы. Хочацца сказаць дзякуй людзям, якія па крупінках узнаўляюць гісторыю і даюць магчымасць кожнаму акунуцца ў глыбіню дзесяцігоддзяў, а часам і стагоддзяў.
Юлія РУДЗЯКОВА
Пераклад на родную мову рэдактара сайта http://haradoktour.by/